May 9, 2024

Shkruan: Nehat Jahiu
I tërë fshati atë ditë ishte mbuluar me një mjegull
të zezë. Edhe tufa e deleve nuk blegëronte dot në kope.
Qentë tërë natën kishin ulëritur si asnjëherë tjetër. Një
heshtje e kishte kapluar fshatin, dhe fusha e mali nuk
kishin gjallërinë e ditëve tjera. Lulet nëpër kopshte e
livadhe i kishin mbyllur petalet e tyre të bukura. Zëri
i zogjve kishte pushuar së kënduari. Kënga e bilbilit
nuk dëgjohej më në degën e ferrës dhe të bajames.
Atje në Gropën e Rrezës…heshtje, familje të tëra të
grumbulluara, farefisi nga çdo anë ishte tubuar. E tërë
lagjja, i tërë fshati ishte ngritur në këmbë. Kishin dalë
tek Juria, aty në qendër të fshatit.
Sot po zbrazej fshati. Gjysma e banorëve të fshatit
tonë po e braktisnin vendlindjen. Arat do të mbeteshin
djerrina. Kopetë e deleve do të shuheshin. Blegërima e
qengjave tek maja e Anës së Gurit nuk do të dëgjohej më.
Pleqtë e fshatit nuk do të mblidheshin më tek livadhet.
Plakat nuk do t’i shihnim më pranë vekut. Vatra të tëra
po shuheshin, po shuheshin. Shumë oxhaqe nuk do të
tymonin më. Heshtje… Heshtje varri, e lot në sy. Lot
dhembje, lot dashurie, lot përmallimi, lot ndarjesh,
lot e vetëm lot. Nëna përqafonte djalin, përqafonte
vajzën. Vajza e djali përqafonin nënën e babanë. Lotët
derdheshin si me shtambë prej syve. Rridhnin nëpër
fytyra lotët e dhembjes, lotët e shpirtit.
Vëllai përqafonte vëllanë. Motra përqafonte motrën.
Vëlla e motër të përqafuar aty tek lama. Aty në mes të
oborrit, tek hija e ftoit. Malli, dhembja, dashuria, dridhnin
malet e fushat, zemrat po ndaheshin në dy pjesë.
Gjaku ndahet prej gjakut.
Përqafime, puthje, lot, lot, lot si shiu. Gjëmojnë
fushat, gjëmojnë malet, gjëmon fshati. Edhe zogjtë
gjatë asaj dite nuk këndonin në degë të mollës, atje te
Ara e Madhe. Edhe ata qanin e derdhnin lot. Eh, zemra
të çara, të ndara, shekuj me radhë. Të lindur prej një
nëne, të ndara, pjesë- pjesë, mushkëri të shkëputura,
gjithkund, anë e mbanë kësaj toke, të këtij qielli. Njëri
tek lind dielli, tjetri tek perëndon. Të shkëputura shumë
degë nga rrënja, shumë fëmijë të ndarë nga nëna, nga
shpirti. Eh, po zbrazej mëhalla, po zbrazej fshati, po
shuheshin vatrat, po shuheshin oxhaqet. Po shuheshin,
dashuritë, dhembja,e malli anembanë, dhe na i shponte
zemrat. Gjysma e banorëve të fisit tim, të lagjes
sime, të fshatit tim, të gjakut tim, po shpërnguleshin.
Po treteshin, diku larg… Larg, përtej deteve. Larg
diellit, hënës, vendlindjes. Larg varreve të gjyshërve e
stërgjyshërve. Larg, larg, diku… Në Anadoll. Një letër e djegur, për vdekjen e nënës, babait, motrës, vëllait.
E…Një varr në…Tjetri në…E tjetri në… I dogji malli,
dashuria, për fushat, malet, krojet e vendlindjes. Për
dheun e atdheut. Për gurin e shkëmbin.