Akif Kazim, mecenë e kulturës shqiptare nga Lindja e Mesme

Lulzim Mjeku

Diaspora shqiptare në Lindjen e Mesme ka dhënë personalitete të cilat kanë kontribuar në jetën politike e kulturore të kombit. Një krahinë si Hixhazi e një qytet ku u ngulitën dhe u gjendën një duzinë e familjeve shqiptare është edhe qyteti port i Xhides, në Arabinë Saudite. Aty jetuan disa personalitete nga Peja, Gjakova, Shkodra, Librazhdi, Gjilani, e të cilët deri tani kanë mbetur pak të njohur.

Shumica e tyre bënë karrierë të shkëlqyer në profesionet e tyre, siç ishte Muharrem Shabani nga Përlepnica e Gjilanit i cili arriti të jetë edhe Zëvendësdrejtor i Radio Xhides.

Por, me këtë rast kam përzgjedhur profilin e mërgimtarit Akif Kazim (1912-1990) i shpërngulur si i ri nga Librazhdi e i cili ka dhënë një kontribut të shquar kombëtar. Ai me zonjën e tij e ka mbështetur Mbretin Zog në ekzilin e tij nëpër vendet e Lindjes. Familjes Kazim i është dashur të shpërngulet shpesh dhe deri nga mesi i viteve ’50 ajo ka udhëtuar me pasaportat e Mbretnisë Shqiptare të pranuara nga mbretëritë në Lindjen e Mesme. Në pamundësinë e padiskutueshme për kthim në vendlindjen e tij, vendlindjet e fëmijëve të tij janë të shumta dhe dallojnë për mijëra kilometra largësi dhe për nga natyra e regjimeve politike. Pas disa ecejakeve në shtegtimin e tij diasporik, Akif Kazim u ngulit me gjithë familje në Arabinë Saudite. Në qytetin port të Xhides (Jeddah) ai rinisi jetën e vet duke ringritur një familje të respektuar dhe biznes të shquar. Ai jo vetëm që njihej me shqiptarët e ngulitur në Xhide, por edhe në gjithë Arabinë Saudite dhe më gjerë. Ata pak mërgimtarë ngulitur në krahinën e Hixhazit, si Hysen Latifi e Muharrem Tahsini (Shabani) nga Përlepnica e Gjilanit, Hysen (Kastrati) Arnauti nga Nabërgjani i Pejës, Hysni Hoxha, Feti Meqa dhe Tefik Islami nga Gjakova, sikurse dhe Vehbi Ismajli e Sulejman Gavoçi nga Shkodra, u shquan me zotësitë e tyre profesionale dhe i kontribuuan mjedisit ku jetuan.

Kjo oazë e mërgatës shqiptare , përkundër vëshirësive të kohës, jo vetëm që nuk ka qenë e izoluar nga pjesë tjetër e mërgatës shqiptare në Bruksel, SHBA e gjetiu, por ka mbajtur lidhjet dhe ka kontribuar për organizatat politike, kombëtare kulturore. Sipas të birit të tij, Ismet Kazimit, babai i tij Akif Kazim ka pasur letërkëmbim me udhëheqës të Federatës Pan-Shqiptare “Vatra” në SHBA dhe ka ndihmuar botimin e veprave letrare në shqip. Akif Kazimi ka pasur miqësi me shumë personalitete saudite dhe shqiptare të kohës së tij. Personaliteteve si Mbreti Zog, ndonjë veprimtari, gazetari e intelektuali iu ka gjetur pranë duke ndihmuar zhvillimin e veprimtarive të tyre. Kësisoj ai ka ndihmuar botimin e disa veprave të Martin Camajt, ndër to edhe të romanit “Rrathë”, të cilin Camaj ia dërgoi me postë. Vetëm nga fundi i viteve ’80 Akifi bashkë me të birin Ismet Kazim e kishin vizituar vendlindjen e tij Librazhdin.

Në ditët e sotme ndjej kënaqësi të veçantë kur takoj të bijtë e Akif Kazimit, zotërinjtë Ismet dhe Taufik Kazim të cilët kanë trashëguar nga babai i tyre ndjenjat e thella të solidaritetit e të veprimtarisë në të mirë të Kosovës dhe Shqipërisë. Secili takim me ta është rast për të vjelur rrëfime të padëgjuara nga jeta e diasporës historike shqiptare në Lindjen e Mesme./ KultPlus.com