Kina po vendos një numër të madh anijesh patrulluese ushtarake dhe bregdetare në ujërat e Azisë Lindore – në një moment më shumë se 100 – në shfaqjen e saj më të madhe detare të forcës ndonjëherë, sipas katër burimeve dhe raporteve të inteligjencës të para nga Reuters .
Kina është në një periudhë që tradicionalisht është më aktive për ushtrime ushtarake, megjithëse Ushtria Çlirimtare Popullore nuk ka njoftuar ndonjë manovër të madhe, të emëruar zyrtarisht.
Megjithatë, rritja e aktivitetit vjen në një kohë kur Kina dhe Japonia janë në një krizë diplomatike, pasi kryeministri japonez Sanae Takaichi tha muajin e kaluar se një sulm hipotetik kinez ndaj Tajvanit të qeverisur në mënyrë demokratike mund të shkaktojë një përgjigje ushtarake nga Tokio.
Pekini është zemëruar më tej nga njoftimi i presidentit tajvanez Lai Ching-te muajin e kaluar për një shumë shtesë prej 40 miliardë dollarësh për mbrojtje, që synon të kundërshtojë Kinën, e cila e pretendon ishullin si territor të sajin.
Anijet kineze janë të vendosura në ujërat që shtrihen nga Deti i Verdhë jugor, përmes Detit të Kinës Lindore, deri në Detin e Kinës Jugore, i cili është i kontestuar, dhe në Paqësor, sipas katër zyrtarëve të sigurisë nga rajoni.
Pretendimet e tyre mbështeten nga raportet e inteligjencës nga një vend në rajon që dokumentuan lëvizjet. Reuters i shqyrtoi raportet me kusht që vendi të mos përmendet.
Sipas dokumenteve, më shumë se 90 anije ushtarake dhe patrulluese kineze vepronin në rajon që nga mëngjesi i së enjtes, një numër që kishte tejkaluar 100 në fillim të kësaj jave.
Operacionet shkojnë përtej aktiviteteve masive detare kineze që nga dhjetori i vitit të kaluar, gjë që e shtyu Tajvanin të rriste nivelin e gatishmërisë, thanë burimet.
Tsai Ming-yen, drejtor i Byrosë së Sigurisë Kombëtare të Tajvanit, tha se Kina është aktualisht në periudhën më aktive të ushtrimeve të saj ushtarake në përgjithësi. Që nga mëngjesi i së mërkurës, Kina kishte katër formacione detare në Paqësorin perëndimor dhe Tajvani po i monitoron nga afër ato, shtoi ai, pa dhënë hollësi.
“Ne duhet ta parashikojmë armikun sa më gjerësisht të jetë e mundur dhe të monitorojmë nga afër çdo ndryshim në aktivitete”, tha ai, duke iu përgjigjur një pyetjeje nëse Kina mund të kryejë ushtrime të reja që synojnë Tajvanin deri në fund të vitit.
Ministria e mbrojtjes e Kinës, Ministria e Jashtme dhe Zyra e Çështjeve të Tajvanit nuk iu përgjigjën kërkesave për koment.
Zëdhënësja e zyrës presidenciale të Tajvanit, Karen Kuo, tha se Tajvani ka një pamje të plotë dhe realiste të situatës së sigurisë në Ngushticën e Tajvanit dhe në rajonin më të gjerë dhe “mund të garantojë se nuk ka arsye për shqetësim për sigurinë kombëtare”.
Ajo shtoi se Tajvani do të vazhdojë të bashkëpunojë me partnerët ndërkombëtarë për të parandaluar lëvizjet e njëanshme që mund të dëmtojnë stabilitetin rajonal.
“KRIJOHET NJË RREZIK”
Një nga burimet zyrtare, i cili, ashtu si të tjerët, kërkoi të mbetej anonim për shkak të ndjeshmërisë së informacionit, tha se Pekini filloi të dërgonte një numër më të madh anijesh se zakonisht pas 14 nëntorit, kur thirri ambasadorin japonez për të protestuar ndaj deklaratave të Takaichi-t mbi Tajvanin.
“Kjo i tejkalon shumë nevojat e mbrojtjes kombëtare të Kinës dhe krijon rreziqe për të gjitha palët”, tha zyrtari, duke shtuar se Pekini po testonte përgjigjen në kryeqytetet rajonale me këtë vendosje “të paprecedentë”.
Forcat Japoneze të Vetëmbrojtjes nuk pranuan të komentonin konkretisht mbi lëvizjet e ushtrisë kineze, por theksuan se nuk vlerësuan nëse aktivitetet ishin rritur “papritmas” pas 14 nëntorit.
“Sidoqoftë, besohet se ushtria kineze po kërkon të rrisë aftësinë e saj për të vepruar në hapësirën ajrore dhe detare më të largët duke forcuar fuqinë e saj detare”, thuhet në deklaratë.
Disa nga anijet kineze, së bashku me avionë luftarakë, kanë kryer gjithashtu sulme të simuluara ndaj anijeve të huaja dhe kanë praktikuar operacione bllokade që synojnë parandalimin e forcave të jashtme nga dërgimi i përforcimeve në rast të një konflikti, tha një nga burimet.
Dy burime të tjera thanë se vendet në rajon po e monitorojnë nga afër zhvillimin, por ende nuk e konsiderojnë vendosjen si rrezik të konsiderueshëm.
«Do të ketë një dalje të madhe», tha njëri prej tyre. «Por me sa duket janë thjesht ushtrime rutinë».
Megjithatë, numri i anijeve kineze pranë Tajvanit nuk është rritur ndjeshëm, sipas burimit të parë dhe dokumenteve të inteligjencës.
Stërvitja e fundit ushtarake kineze e përmendur përreth Tajvanit ishte në prill, e quajtur “Strait Thunder-2025”. Kina nuk e ka konfirmuar kurrë zyrtarisht se ka zhvilluar ushtrime gjatë aktivitetit masiv detar dhjetorin e kaluar.
Shqip