Paga minimale do të rritet në afër 26 mijë denarë nga marsi i vitit të ardhshëm. Rritja eventuale e kësaj shume mund të ndodh në fund të vitit nëse ka marrëveshje midis punëdhënësve, sindikatave dhe qeverisë.
Oda Ekonomike e Maqedonisë Veriperëndimore përkrah rritjen e pagës minimale me lehtësime fiskale, ndërsa Konfedarata e Biznesit është pro me kusht që të merren parasysh përjashtime të caktuara. Mbetet të shikohet deri në fund të vitit se sa Lidhja e Sindikatave do të jetë më afër arritjes së qëllimit të saj. Dilema do të sqarohet pas takimit të Këshillit Ekonomik dhe Social, i cili është planifikuar të mbahet në fund të dhjetorit.
Qeveria ka vendosur të distancohet nga procesi i negociatave dhe mbetet në qëndrimin se çdo gjë për të cilën bien dakord sindikatat dhe punëdhënësit do të pranohet. Sindikalistët argumentojnë rritjen e pagës minimale në 600 deri 700 euro me faktin se për një vit, kostoja e jetesës është rritur me 3.152 denarë. Nga ana tjetër, Qeveria njoftoi një harmonizim apo përshtatje të pagës minimale për marsin e vitit 2026, e cila do të jetë rreth 1.600 denarë. Sipas sindikalistëve, 397 euro nuk është jetë, por një luftë për mbijetesë. Sondazhi i Lidhjes së Sindikatave të Maqedonisë me 1.613 të anketuar tregon se 45.2 për qind kërkojnë një pagë minimale prej 600 eurosh, 42 për qind kërkojnë mbi 700 euro dhe 99.5 për qind besojnë se paga duhet të rritet menjëherë. Mbi gjysma e të anketuarve janë të gatshëm për protesta dhe greva nëse paga minimale nuk rritet. Përfundimi është i qartë: kërkesa për rritje të pagës minimale nuk është dëshirë e individëve, por një nevojë reale e punëtorëve. “Shporta minimale e konsumit të sindikatës në nëntor 2024 arriti në 62.021 denarë, dhe në nëntor 2025 arriti në 65.173 denarë, që është një rritje prej rreth 5 për qind. Këto të dhëna tregojnë qartë se rritja e planifikuar e pagave nuk ndjek rritjen reale të kostove, por përkundrazi thellon hendekun midis të ardhurave dhe nevojave themelore të familjeve”, thonë nga LSM.
Ata shtojnë se ndërsa çmimet e ushqimeve dhe produkteve bazë vazhdojnë të rriten, me fruta që u rritën me 21 për qind, mish dhe vaj që u rritën me pothuajse 10 për qind dhe kafe që u rrit me 26 për qind, paga minimale mbetet në 397 euro dhe nuk do të ndryshojë deri në mars të vitit 2026, përveç këtij rregullimi simbolik. Në të njëjtën kohë, shporta e sindikatave tregon se mbi 65.000 denarë nevojiten për një jetë të mirë, dhe nëse familja jeton në një apartament me qira, kostot tejkalojnë 80.000 denarë.
“Shefat” po manipulojnë me vetëdije publikun duke pretenduar se punëtorët nuk janë produktivë, edhe pse të dhënat zyrtare tregojnë të kundërtën. Banka Popullore njoftoi se në vitin 2024, fitimet neto për punonjës në kompanitë e Maqedonisë u rritën ndjeshëm: në ndërtim 10.000 euro për punonjës, në tregti dhe transport 300.000 denarë, në industri 200.000 denarë dhe në sektorin e IT-së 400.000 denarë.
Këto shifra, tregojnë se çdo punëtor jo vetëm që fiton pagën e tij, por siguron edhe para për jetën luksoze të shefave”, thekson kryetari i Lidhjes së Sindikatave të Maqedonisë, Sllobodan Trendafillov.
Përveç kësaj, thotë ai, të dhënat nga Regjistri Qendror hedhin poshtë tezën se kompanitë po mbyllen për shkak të rritjes së pagës minimale. Përkundrazi, me çdo rritje, po hapen më shumë kompani të reja dhe po mbyllen më pak. Argumente ka edhe kundër rritjes së saj. Punëdhënësit vlerësojnë se do të ketë “barazim të pagave” tek disa punëdhënës. Ata thonë se ndoshta bizneset do të jenë në gjendje të përballojnë një pagë minimale prej 500 eurosh, por kjo do të çojë gjithashtu në nevojën për të rritur pagat e tjera, gjë që është e vështirë të bëhet për disa kompani. “Nëse ju, si kompani, shisni në tregun vendas dhe shteti rrit në mënyrë populiste pagën tuaj minimale, nuk do të keni mundësi të tjera përveçse të rrisni çmimet e produkteve tuaja për të siguruar fonde. Nëse nuk mund ta bëni këtë, atëherë do t’ju duhet vetëm të rrisni pagën minimale dhe nuk do të jeni në gjendje të rrisni pagat e punëtorëve të tjerë. Kjo do të prishë motivimin dhe produktiviteti juaj do të bjerë, siç ka ndodhur deri më tani”, thotë Angell Dimitrov, nga Organizata e Punëdhënësve të Maqedonisë.
Disa herë deri tani, Oda Ekonomike e Maqedonisë Veri-Perëndimore ka kërkuar që të ulen kontributet e pagave. Sipas OEMVP, vendi ynë paguan kontribute më të larta të pagave në rajon, 52 për qind si normë të kontributeve nga vlera e pagës neto prej 1000 euro. Pas Maqedonisë me 39 për qind pason Serbia dhe Shqipëria me 27 për qind. Ngarkesa më të ulëta për pagën me 14 për qind ka Kosova. Përderisa norma prej 26 për qind ka Mali i Zi. “Rritja e pagës minimale nuk duhet të diskutohet se a do të arrijë në 500 euro, por e njëjta duhet të rritet në 700 deri 800 euro dhe qeveria të marrë përsipër barrën fiskale për ta bërë këtë hap të realizueshëm për bizneset”, thotë Xhemali Dauti nga OEMVP.
Nga Konfederata e Biznesit të Maqedonisë, thonë se ata në përgjithësi janë “pro” një page minimale prej 500 eurosh, por me disa përjashtime, veçanërisht tek individët e vetëpunësuar dhe kompanitë mikro dhe të vogla që sigurojnë punë dhe paga për veten e tyre. “Imazhi dhe konkurrueshmëria janë shumë të rëndësishme për ne dhe, andaj duhet të biem dakord me sindikatat dhe Qeverinë se çfarë mesazhi do të dërgojmë për tërheqjen e investimeve të huaja direkte dhe për cilësinë e jetës së punëtorëve në vend”, thekson Mile Boshkov, numri një i kësaj organizate.
Nga Konfederata e Biznesit thonë se takimin e para një jave me sindikatat, është rënë dakord që duhet të negociohet, dhe të zhvillohen negociata kolektive në nivel sektorial, sepse paga minimale është një instrument që garanton standardin e punëtorëve, por nuk pasqyron gjendjen e vërtetë të shportës së konsumatorit dhe standardin e jetesës së punëtorëve, e aq më pak të përmbushjes së detyrave të punëtorëve.
Nga ana tjetër, në Kosovë, paga minimale rritet nga 350 në 500 euro në dy faza. Në fazën e parë të janarit 2026 do të jetë 425 euro, pastaj në korrik 2026 do të jetë 500 euro ose do të rritet me 150 euro.
Në Shqipëri, nga 1 janari 2026, pagesa minimale do të jetë 500 euro. Qeveria do të garantojë sigurimin dhe kostot e sigurimit për sigurimin janë 90 milionë euro për periudhën 9-mujore. Qeveria në Serbi e rriti pagën minimale nga tetori 2025 në 500 euro, ndërsa nga janari 2026, Serbia do të ketë 550 euro. Në Republikën Serbe (BiH), Këshilli Ekonomik Social i saj u pajtua që për janar 2026, ajo të jetë 512 euro për punëtorët e pakualifikuar, 538 euro për punëtorët e kualifikuar, 564 euro për punëtorët me shkollë të mesme, 692 euro për punëtorët me shkollë të lartë, dhe 743 euro për punëtorët me fakultete. Në Bosnjë dhe Hercegovinë, pagesa minimale për vitin 2025 është 1000 km ose 511 euro. Në Mal të Zi, paga minimale është 600 euro për punëtorët me arsim të mesëm, 800 euro për punëtorët me arsim të lartë. (koha.mk)
Shqip