Më 29 gusht 1911, në zemër të Shkupit — një qytet i ndarë nga perandoritë, por i bashkuar nga shpirti i pathyeshëm i njerëzve të tij — lindi një gazetë. Emri i saj ishte Shkupi, dhe misioni i saj ishte asgjë më pak se zgjimi i një kombi.
“Shkupi” nuk ishte thjesht bojë mbi letër.
Ishte guxim.
Ishte identitet.
Ishte zëri shqiptar që ngrihej kundër heshtjes.
Në një kohë kur të flisje shqip ishte akt rezistence, kur ideja e një shteti shqiptar ishte ende një ëndërr e pëshpëritur nëpër fshatra malorë dhe tregje të mbushura me njerëz, Shkupi u bë një pishtar i vetëdijes kombëtare. Faqet e saj mbanin shpresat e një populli që refuzonte të zhdukej. Fjalët e saj qepnin së bashku shpirtin ilir-arbëresh — nga Shkupi në Manastir, nga Dibra në Prizren, nga të gjitha trojet shqiptare ende në luftë për njohje.
Përmes çdo artikulli, gazeta mbronte autoktoninë, dinjitetin, gjuhën dhe unitetin. Ajo i kujtonte botës — dhe vetë shqiptarëve — se ky komb është i lashtë, i rrënjosur, krenar dhe meriton fatin e vet.
Edhe pse jeta e saj ishte e shkurtër, “Shkupi” u shndërrua në simbol:një simbol të rezistencës, të mendimit, të flakës së pashuar të identitetit shqiptar.
Sot, kur shikojmë atë faqe të zverdhur të vitit 1911, shohim më shumë se një dokument historik.Shohim rrahjen e zemrës së një kombi që refuzoi të përkulet. Shohim fillimin e një zgjimi kulturor që i hapi rrugë lirisë dhe pavarësisë sonë.
“Shkupi” qëndron si një dëshmi e fuqisë së fjalës së shkruar —e guximit të atyre që patën zemër të shtypnin të vërtetën,e krenarisë së një populli që gjithmonë ka ditur kush është, dhe e trashëgimisë që vazhdon të frymëzojë shqiptarët në çdo cep të botës.
Kjo gazetë mund të jetë më shumë se një shekull e vjetër, por shpirti i saj ende frymon tek ne —tek çdo shqiptar që ecën me krenari, kujton rrënjët e veta dhe nderon sakrificën e atyre që mbajtën gjallë identitetin tonë.( teksti i marr nga nje faqe ne FB(Shkupjan te vjetër) përpunuar nga INA)
Shqip