NewEurope: Serbia me sa duket po përgatitet për luftë në Kosovë

NewEurope shkruan për konfliktin e Rusisë me Ukrainën dhe luftën e mundshme atje. Po ashtu, bëhet një lidhje mes agresionit rus ndaj sovranitetit të Ukrainës, me atë të Serbisë ndaj Kosovës.

Vladimir Putin pretendon se mbrojtja e rusëve etnikë justifikon veprimin ushtarak kundër Ukrainës. Shqetësimi i Putinit për pakicën ruse të Ukrainës është bombastik. Qëllimi i tij më i madh global është të përballet me NATO-n dhe të minojë udhëheqjen e SHBA-së për të rikthyer lavdinë e kaluar të Perandorisë Ruse, shkruan NewEurope.

SHBA duhet të jetë gati për nxitjen ruse në shumë fronte. Ndërkohë që presidenti Joe Biden është i përqendruar në Ukrainë, një tjetër kërcënim po afrohet në Ballkanin Perëndimor. Serbia, duke vepruar si përfaqësuese e Rusisë, po intensifikon përpjekjet për të destabilizuar Kosovën, një vend i vendosur pro-amerikan që aspiron anëtarësimin në NATO dhe Bashkimin Evropian. Putin llogarit se një përshkallëzim i dhunës vdekjeprurëse në Evropën Juglindore do të largonte administratën e Bidenit nga një përgjigje e vendosur ndaj veprimeve të Rusisë në Ukrainë.

Ukraina është një kuti e zezë. Më shumë se 120,000 trupa ruse janë grumbulluar në kufirin lindor të Ukrainës, duke përfshirë snajperë, tanke dhe artileri. Vetëm shtatë vjet më parë Rusia pushtoi dhe aneksoi Krimenë, pjesë e Ukrainës sovrane dhe të pavarur, duke pretenduar se mbronte rusët etnikë.

Kufiri Rusi-Ukrainë është një pikë e rrezikshme për përshkallëzimin e konfliktit. Kur Putini dhe Presidenti i SHBA Joe Biden u folën përmes një telekonference më 7 dhjetor, Putini kërkoi garanci që Ukraina nuk do të bashkohej kurrë me NATO-n ose nuk do të lejonte infrastrukturën e NATO-s në tokën e saj. Biden nuk dha asnjë garanci të tillë. Ukraina është një shtet sovran dhe i pavarur, i cili merr vendime vetë.

Putini ndjek një qasje luftarake ndaj Ukrainës, duke e ditur se konflikti i shërben keq Rusisë me komunitetin ndërkombëtar. Ai po kujdeset për një audiencë vendase ruse, e cila beson se Ukraina është pjesë e Rusisë dhe duhet të disiplinohet për ndarjen nga atdheu.

Ndërsa administrata Biden është e fokusuar në Ukrainë, një skenar i ngjashëm po shpaloset në kufirin mes Serbisë dhe Kosovës. Gjatë dekadës së fundit, Rusia dhe Serbia e kanë zgjeruar shumë bashkëpunimin e tyre ushtarak. Serbia dyfishoi buxhetin e saj të mbrojtjes gjatë tre viteve të fundit në 1.5 miliardë dollarë. Janë shumë para për t’u shpenzuar kur nuk ka kërcënim të jashtëm.

Serbia me sa duket po përgatitet për luftë, duke shpenzuar shumë për armë të sofistikuara sulmuese. Ajo bleu avionë luftarakë MIG, tanke T-72 dhe forca të tjera të blinduara nga Rusia. Serbia dhe Rusia- krijuan një “Qendër Humanitare” në Nish rreth 100 km nga kufiri me Kosovën. Baza është një qendër për operacionet e inteligjencës dhe një terren për operacione speciale, duke përfshirë mercenarët rusë.

Në Ukrainë, Rusia vendosi “burra të vegjël të gjelbër”, që vepronin të fshehtë pa shenja ushtarake. Në mënyrë të ngjashme, agjentët rusë janë të pranishëm në veri të Kosovës. Operacionet e inteligjencës ruse përfshijnë operacione të gjera kibernetike dhe operacione të influencës malinje që synojnë të radikalizojnë serbët e Kosovës.

Kriza më e fundit në marrëdhëniet Kosovë-Serbi u nxit nga Serbia në shtator të vitit 2021. Qeveria e Kosovës vendosi masa reciprociteti për targat e automjeteve me Serbinë. Në përgjigje, presidenti i Serbisë Aleksander Vuçiq vendosi ushtrinë afër kufirit me Kosovën. Tensionet u përkeqësuan nga MIG-29 që përshkuan hapësirën ajrore të Kosovës.

Beogradi gjithashtu intensifikoi mbështetjen e tij për Republikën Srpska, një entitet separatist në Bosnje dhe Hercegovinë. Marrëveshja e Dejtonit parashikoi rregullime të shumta për vetëqeverisje nga serbët e Bosnjës. Çdo gjë më shumë do të arrinte kulmin me fragmentimin e Bosnjës, të cilën BE dhe SHBA e kundërshtojnë fuqishëm.

Kapitulli 35 i bisedimeve të pranimit të Serbisë në BE kërkon njohje reciproke dhe normalizim të marrëdhënieve me Kosovën. Ruajtja e Kapitullit 35 është leva më e madhe e BE-së mbi Serbinë, duke vendosur kushte strikte për perspektivat evropiane të Serbisë. Vuçiq nuk është i gatshëm të njohë pavarësinë e Kosovës, kështu që aspiratat e Serbisë për në BE janë të bllokuara. Ndërsa Vuçiq thotë se do të braktisë anëtarësimin në BE dhe do të kërkojë partneritete euroaziatike me Rusinë dhe Kinën, ky pretendim është i pasinqertë. Ai dëshiron të riorientojë bisedimet Kosovë-Serbi duke provokuar një shpërthim.

Putin përmendi “precedentin e Kosovës” për të justifikuar pushtimin rus të Abkhazisë dhe Osetisë së Jugut në Gjeorgji. Edhe miku i ri më i mirë i Putinit, Xi Jinping, kundërshton njohjen ndërkombëtare për Abkhazinë, Osetinë e Jugut dhe Transnistrinë, gjë që do të krijonte një precedent të rrezikshëm për pjesët e Kinës që gërryen nën sundimin autoritar të Xi. Jashtë Bjellorusisë, nuk ka oreks në komunitetin ndërkombëtar për të vulosur pushtimin e territoreve të Putinit në Gjeorgji.

Duke i bërë jehonë komenteve të Putinit për Ukrainën, Vuçiq kërcënoi se do të ndërhynte ushtarakisht në Kosovë për të “mbrojtur popullatën e pambrojtur serbe”. Ambasadori i Rusisë në Serbi, Alexander Botsan-Kharchenko, zgjodhi këtë kohë toksike për të inspektuar trupat ushtarake të Serbisë, të cilat ishin në një gjendje të gatishmërisë luftarake të lartë. Veprimi i tij ishte një deklaratë e solidaritetit ruso-serb kundër Kosovës.

NATO duhet të jetë e gatshme për mundësinë që Serbia, në bashkëpunim me Rusinë, të nxisë një krizë në pjesën veriore të Kosovës, duke hapur një konflikt të armatosur. Ky skenar pasqyron qasjen e Rusisë në rajonin lindor të Donbasit të Ukrainës.

Rusia dhe Serbia po testojnë përkushtimin e NATO-s dhe SHBA-së ndaj aleatëve dhe partnerëve. Putin beson se “teatrot e luftës” të njëkohshme në Ukrainë dhe Kosovë do ta zgjeronin NATO-n dhe do të testonin përkushtimin e Uashingtonit. Dështimi për të mbrojtur Kosovën do të hapte derën për një luftë më të gjerë evropiane, duke prekur rendin aktual botëror.

Diplomati legjendar amerikan, Richard C. Holbrooke, tha për ish-presidentin e Serbisë Slobodan Millosheviç: “[Ai] përpiqet të zgjidhë një problem duke e bërë një problem më të madh.” E njëjta gjë mund të thuhet për politikën e Putinit në pjesën e jashtme të Rusisë dhe në Ballkan. /express