Rreth 10 milionë euro të dhëna nga prindërit janë shpenzuar pa transparencë dhe llogaridhënie nga shkollat

Rreth 10 milionë euro të dhëna nga prindërit janë shpenzuar pa transparencë dhe llogaridhënie nga shkollat. Hartimi i akteve nënligjore me vonesë nga Ministria e Arsimit dhe Shkencës, me të cilat do të rregullohet mënyra e zbatimit të prokurimeve në institucionet arsimore, e të cilat nuk i nënshtrohen Ligjit për Prokurime Publike, ua mundëson shkollave të mos jenë transparente për mënyrën se si shpenzohen paratë e prindërve.

Ky është një prej konstatimeve nga hulumtimi i Qendrës për Komunikime Qytetare, në kuadër të projektit “Mbrojtja nga korrupsioni”, i mbështetur financiarisht nga Ambasada e Mbretërisë së Holandës.

Hulumtimi, i zbatuar në periudhën nga 1 nëntori i vitit 2021 deri më 31 tetor të vitit 2022 në 96 shkolla fillore dhe të mesme në 8 komuna, nxjerr në pah faktin që prokurimet për sigurimin e nxënësve, uniforma për nxënësit, fotografim, shujtat, etj., zbatohen në procedura për të cilat nuk ka rregulla të përcaktuara në mënyrë të qartë, e të cilat do të mundësonin përzgjedhjen e ofertave më të favorshme dhe vlerën më të mirë për paratë e shpenzuara.

Shpalljet publikohen vetëm për ekskursionet për shkak që për to, MASH ka miratuar procedura qysh në vitin 2014. Pjesa më e madhe e shkollave nuk mund të sqarojnë se si është bërë përzgjedhja e firmave për shërbimet e të cilave paguajnë prindërit. Nga hulumtimi theksohet se edhe te ato shkolla që i kanë dorëzuar vendimet për përzgjedhje nga ana e këshillave të prindërve nuk mund të vërtetohet se si janë zgjedhur ofertat e shqyrtuara, gjegjësisht kush ka vendosur, nga cilat firma të kërkohen oferta për furnizimet.

“Kjo situatë është pasojë e zvarritjeve të MASH në hartimin e akteve nënligjore që do të rregullojnë mënyrën e kryerjes së prokurimit në institucionet arsimore, të cilat nuk janë objekt i Ligjit për prokurim publik. Në këtë mënyrë mundësohet që shkollat ​​të jenë jotransparente dhe jo të përgjegjshme për mënyrën e shpenzimit të parave nga prindërit. Strategjia kombëtare për parandalimin e korrupsionit dhe konfliktit të interesit 2021 – 2025 parashikonte që Ministria e Arsimit dhe Shkencës t’i hartojë këto akte nënligjore (rregullore) tashmë në gjysmën e parë të vitit 2022, me qëllim që të reduktohen mundësitë e gjera për korrupsion dhe shpërdorim të pozitës zyrtare”, thuhet në raport.

Drejtoritë e thuajse të gjitha shkollave distancohen nga procesi i realizimit të këtyre prokurimeve me pohimin që nuk i mbledhin paratë prej prindërve, por që pagesa u bëhet drejtpërsëdrejti kompanive të përzgjedhura. Së këtejmi, shkollat janë ndarë në dy grupe. Grupi i parë i shkollave i kanë dorëzuar informacionet e kërkuara për llojin e prokurimeve dhe shumën e shpenzimeve për to, ndërsa shkollat nga grupi tjetër kanë refuzuar t’ia dorëzojnë QKQ informacionet e kërkuara, duke u distancuar plotësisht nga ky proces.

Kjo situatë flet për vetëdijen e ulët për llogaridhënie lidhur me këto shpenzime dhe natyrisht për atë që i tërë procesi të jetë i rregulluar me një ndonjë akt të brendshëm, si dhe për t’u siguruar transparenca dhe ligjshmëria e tyre. Në Strategjinë nacionale për parandalimin e korrupsionit dhe konfliktit të interesave 2021-2025 është paraparë që Ministria për Arsim dhe Shkencë t’i ketë hartuar këto akte nënligjore (rregullore) qysh në gjysmën e parë të vitit 2022 me qëllim të reduktimit të mundësive të shumta për korrupsion dhe keqpërdorime të pozitave zyrtare./Koha.mk/