Shkruan juristja shqiptare në Kroaci: Nëntori është një muaj me rëndësi të madhe për popullin shqiptar!

Mag. iur. Sabina Latifi

Anëtare e Këshillit të Pakicës Shqiptare të Qytetit të Osijekut

Përmbledhje në aspektin formal-juridik lidhur me festat e Nëntorit, rëndësinë historike, juridike dhe arsimore të Alfabetit të Gjuhës Shqipe dhe Ditës së Flamurit

Nëntori është një muaj me rëndësi të madhe për popullin shqiptar, pasi përmbledh shumë ngjarje historike, juridike dhe kulturore që shënojnë zhvillime të rëndësishme për identitetin dhe shtetin shqiptar. Dy ngjarje të veçanta që festohen në këtë muaj janë Dita e Alfabetit të Gjuhës Shqipe dhe Dita e Flamurit, të cilat kanë një rëndësi të veçantë në aspektin historik, juridik dhe arsimor.

Dita e Alfabetit të Gjuhës Shqipe – 22 Nëntor 1908

Kongresi i Manastirit, që u zhvillua më 22 nëntor 1908, shënoi një moment historik dhe juridik për popullin shqiptar, pasi aty u miratua Alfabeti i Gjuhës Shqipe. Ky alfabet përfaqësoi një hap të rëndësishëm drejt unifikimit të shkrimit të gjuhës shqipe dhe forcimit të identitetit kulturor kombëtar.

Në aspektin juridik, Kongresi i Manastirit krijoi një bazë ligjore për përdorimin e gjuhës shqipe në të gjitha fushat e jetës, duke përfshirë arsimin, administratën dhe komunikimin. Me miratimin e alfabetit, u mundësua mësimi dhe përdorimi i gjuhës shqipe në shkolla, duke siguruar njohjen dhe mbrojtjen e gjuhës nga shtetet e tjera dhe duke kontribuar në ruajtjen e kulturës dhe identitetit kombëtar shqiptar.

Në aspektin arsimor, miratimi i alfabetit të gjuhës shqipe i dha mundësinë popullit shqiptar të kishte një sistem të unifikuar të shkrimit dhe të leximit, i cili ishte një bazë për zhvillimin e arsimit në gjuhën amtare. Ky akt kontribuoi në përhapjen e arsimit shqip në të gjitha trojet shqiptare dhe forcoi ndjenjën e identitetit kombëtar.

Dita e Flamurit – 28 Nëntor 1912

Një tjetër ngjarje madhore që shënohet në muajin Nëntor është Dita e Flamurit, 28 Nëntori, dita kur shpallet Pavarësia e Shqipërisë më 1912, një akt historik që siguroi njohjen e shtetit të pavarur shqiptar pas shekujsh të dominimit dhe sundimit të huaj.

Në aspektin juridik, shpallja e Pavarësisë në 28 Nëntor 1912, që u realizua në Vlorë, shënoi fillimin e njohjes së shtetit shqiptar nga fuqitë e mëdha të kohës dhe u bë një moment kulmor për afirmimin e së drejtës së popullit shqiptar për vetëvendosje dhe krijimin e një shteti të pavarur. Ky akt ishte një hap i rëndësishëm në drejtimin e krijimit të një kornize juridike që do të mbështeste strukturat e shtetit shqiptar.

Në aspektin historik, Dita e Flamurit simbolizon qëndresën dhe angazhimin e popullit shqiptar për liri dhe pavarësi, duke pasur një rëndësi të jashtëzakonshme për ruajtjen e dinjitetit dhe sovranitetit të kombit shqiptar.

Në aspektin arsimor, Dita e Flamurit dhe shpallja e Pavarësisë pati ndikim të drejtpërdrejtë në zhvillimin e arsimit kombëtar. Me krijimin e shtetit të pavarur, autoritetet shqiptare filluan të ndërtojnë një sistem arsimor të organizuar dhe të drejtuar nga shteti, i cili do të kontribuonte në edukimin e brezave të rinj dhe në ndihmën e përhapjes së kulturës dhe njohurive për lirinë dhe pavarësinë.

Përfundim
Në aspektin formalo-juridik, festat e Nëntorit, si Dita e Alfabetit të Gjuhës Shqipe dhe Dita e Flamurit, përfaqësojnë dy ngjarje themelore që ndihmuan në ndërtimin e shtetit shqiptar dhe ruajtjen e identitetit të popullit shqiptar. Alfabeti i Gjuhës Shqipe krijoi kushte për zhvillimin e arsimit dhe përdorimin e gjuhës shqipe në mënyrë të uniformuar, ndërsa Dita e Flamurit është një simbol i pavarësisë dhe të drejtës së popullit shqiptar për vetëvendosje dhe krijimin e shtetit të tij të pavarur. Të dyja këto ngjarje janë themelore për zhvillimin dhe forcimin e institucioneve shqiptare dhe janë themel i ndërtimit të një shteti të fuqishëm dhe të njohur ndërkombëtarisht.