Prej nga po u vijnë paratë talibanëve për luftë?
Pasi ushtria amerikane u tërhoq nga Afganistani, talibanët filluan të pushtojnë me shpejtësi territorin dhe morën kontrollin e pothuajse gjysmës së kryeqyteteve të provincave.
Edhe pse disa zyrtarë dhe analistë janë të befasuar nga ky sukses i talebanëve, kjo mund të shpjegohet me miliarda dollarë që ata marrin nga anë të ndryshme.
Inteligjenca thotë se nuk është e mundur të përcaktohet shuma e saktë e parave që kanë talibanët, por vlerësohet se ata marrin ose mbledhin midis 300 milionë dhe 1.6 miliard dollarë në vit.
Sipas raportit të OKB -së, shumica e parave për talibanët vijnë nga prodhimi dhe shitja e opiumit, zhvatja dhe rrëmbimet. Shërbimet e inteligjencës vlerësojnë se talibanët fitojnë 460 milionë dollarë vetëm nga shitja e drogës. Paratë gjithashtu vijnë nga burimet natyrore në zonat e kontrolluara nga talibanët, kështu që ata grumbulluan 464 milionë dollarë nga minierat vitin e kaluar.
Udhëheqësit talibanë gjithashtu marrin para nga donatorët, OJQ -të dhe të pasurit, sipas OKB -së.
Zyrtarët amerikanë pohojnë se talibanët marrin para, armë dhe trajnime nga Rusia çdo vit, dhe disa analistë thonë se paratë vijnë edhe nga Pakistani dhe Irani.
Pavarësisht nga shuma e parave të mbledhura, pyetja është nëse talibanët do të kishin mjaftueshëm për të mbajtur nën kontroll tërë Afganistanin. Sipas të dhënave të Bankës Botërore nga viti 2018, qeveria afgane shpenzoi 11 miliardë dollarë, nga të cilët 80 për qind e parave erdhi si ndihmë e huaj.
Përfaqësuesi Special i Shteteve të Bashkuara për Afganistanin, Zalmay Kalizad tha se Amerika ende ka një avantazh të caktuar ndaj talibanëve për shkak të parave që vijnë si ndihmë e huaj.
Megjithatë, analisti Bill Rojo nga Fondacioni joqeveritar për Mbrojtjen e Demokracisë dyshon në këtë dhe thotë se talibanët nuk kujdesen për ndihmën e huaj, por qëllimi i tyre kryesor është të sundojnë.
Ekspertë të tjerë gjithashtu paralajmërojnë se nëse talibanët marrin me forcë Afganistanin, ata nuk do të kenë probleme me paratë.
“Ashtu si grupet e tjera militante, ata do të kenë qasje në bankën qendrore, llogaritë e qeverisë dhe të ardhurat nga taksat,” tha Matthew Levitt nga Instituti i Lindjes së Mesme, duke shtuar se në atë rast ata “do t’i mbijetojnë humbjes së ndihmës së huaj”.
