Kush i zotëron bankat në Shqipëri? – Rreth 55% e tyre, me kapital nga vendet e BE-së dhe Turqia
Bankat luajnë një rol kritik në zhvillimin dhe funksionimin e ekonomisë së një vendi. Roli kryesor i tyre të mbledhin depozita dhe të ofrojnë kredi. Ky funksion siguron likuiditetin në ekonominë vendase dhe inkurajon investimet. Por si është struktura e pronësisë së sistemit bankar në Shqipëri? Sipas të dhënave të publikuara nga ‘Banka e Shqipërisë’ sektori bankar vazhdon të mbizotërohet nga filialet e grupeve të huaja bankare, me origjinë të kapitalit kryesisht nga BE-ja. Ndërkohë që numërohen 11 banka që operojnë në vendin tonë, numër ky i pandryshuar nga viti i kaluar.
‘Scan Intel’ ka analizuar të dhënat e institucionit të Bankës së Shqipërisë për të kuptuar si ka ndryshuar përbërja e kapitalit të bankave ndër vite. Që nga viti 2015 në vendin tonë kapitali privat i bankave kryesisht vjen nga vendet e BE-së dhe Turqia. Konkretisht ashtu si edhe në vitin e kaluar gjithsej në Shqipëri operojnë 6 banka, kapitali i të cilave është më shumë i huaj, ndër to 5 nga bankat kanë kapital nga vendet e BE-së dhe vetëm 1 prej tyre e ka shumicën e kapitalit nga Turqia.
Gjithashtu, të dhënat tregojnë se deri në vitin 2021 në vendin tonë kanë qenë prezente dhe kanë ofruar shërbime edhe banka të cilat e kanë patur shumicën e kapitalit të tyre nga Arabia Saudite. Nga ana tjetër, krahas bankave me shumicë të kapitalit privat kemi edhe banka që kapitalin e tyre e kanë më shumë vendas, numri i këtyre të fundit është rritur nga viti në vit. Në vitin 2015 operonin vetëm 3 banka me kapital vendas, në vitin 2019 operonin 4 banka dhe në vitin 2023 operonin gjithsej 5 banka.
Në fund të analizës konkludojmë se prania e një numri më të lartë të bankve që udhëhiqen nga kapitali i huaj krahasuar me bankat me kapital vendas tregon se investimet e huaja në sektorin bankar të Shqipërisë reflektojnë besimin e investitorëve të huaj në potencialin e rritjes dhe zhvillimit të ekonomisë së vendit.